Pakistan’ın kuzey bölgeleri, dünyadaki en etkileyici ve çeşitlilik gösteren coğrafyalar arasında yer alır. Bu bölgeler, ulu dağ silsileleri, bakir vadiler, köklü kültürel miras ve eşsiz misafirperverliğin bir arada bulunduğu nadir yerlerdendir. Karakurum ve Himalaya dağlarının büyüleyici zirvelerinden yeşil yaylalara ve nehir kenarındaki köylere kadar, kuzey Pakistan gezginlere, dağcılara, fotoğrafçılara ve kültür meraklılarına karşı konulmaz bir davet sunar. Ancak bölgeyi unutulmaz kılan yalnızca doğal güzellikleri değil, yüzyıllardır süregelen misafirperverlik geleneğine dayanan içten insan sıcaklığıdır.
Kuzey bölgeler, Gilgit-Baltistan, Çitral ve Hayber Pahtunhva Eyaletinin yüksek kesimlerini kapsar. Dünyanın en yüksek dağ sistemlerinden biri olan Karakurum sıradağları, aralarında Pakistan’ın ikinci en yüksek dağı K-2’nin de bulunduğu, 8.000 metrenin üzerinde beş zirveye ev sahipliği yapar. Bu bölge, doğanın zorlu koşullarında yeteneklerini sınamak isteyen dağcıları dünyanın dört bir yanından kendisine çeker.
Bu güzellik yalnızca dağlar ve dağcılarla sınırlı değildir. Hunza, Nagar, Skardu ve Fairy Meadows gibi vadiler, macera tutkunları ve doğa yürüyüşçülerinin gözde rotalarıdır. 2010’da bir heyelan sonucu oluşan turkuaz renkli Attabad Gölü, günümüzde tekne gezileri ve manzara seyri için muhteşem bir cazibe merkezidir. “Devler Diyarı” olarak bilinen Deosai Milli Parkı ise yaz aylarında rengârenk çiçeklerle kaplı geniş düzlükleri, Himalaya boz ayıları ve sayısız kuş türüyle ünlüdür.
Swat ve Kalam bölgelerindeki alp çayırları, berrak dereler ve karla kaplı zirveler, “Doğunun İsviçre’si” unvanını hak eder. Çitral ise Hindu Kuş sıradağlarının en yüksek noktası olan Tirich Mir’e ve binlerce yıllık geleneklerini koruyan, renkli festivalleriyle tanınan Kalaş vadilerine ev sahipliği yapar.
Kuzeyin görkemli manzaralarının yanı sıra kültürel zenginliği de büyüleyicidir. Gilgit-Baltistan, Çin, Orta Asya ve Güney Asya’yı birbirine bağlayan İpek Yolu’nun tarihi kavşak noktalarından birisidir. Karakurum Karayolu boyunca görülen, yüzyıllar öncesine ait taş oymalar, Budist tapınakları stupalar, kervan tasvirleri ve eski yazıtlar bu mirasın izlerini taşır.
Hunza’da Ginani hasat şenliği, Gilgit’te Nevruz ve Şandur Geçidi’ndeki Polo Festivali gibi etkinlikler, bölgenin renkli kültürünü gözler önüne serer. Kalaş halkı ise kendine özgü dini inanışları, rengârenk kıyafetleri ve Chilimjoshi, Uchal, Choimus gibi mevsimsel kutlamalarıyla hem kültür araştırmacılarını hem de gezginleri cezbetmektedir.
Ahsan Ansari
Kuzey Pakistan’ı ziyaret edenlerin en unutulmaz deneyimi ise halkın olağanüstü misafirperverliğidir. Burada misafir ağırlamak sadece bir nezaket değil, İslami değerler, kabile gelenekleri ve yüzyıllardır tüccar ve gezginlerin uğrak yeri olmanın getirdiği kültürel bir görevdir. Gelenler, genellikle kayısı suyu ya da tuzlu tereyağlı çayla karşılanır; tandır ekmeği, chapshuro (etli börek) ve mantu (mantı) gibi yöresel yemekler cömertçe ikram edilir. Bu samimiyet, özellikle yabancılar için şaşırtıcı olabilir.
Son on yılda gelişen altyapı ve ulaşım olanakları, Kuzey Pakistan’ı daha erişilebilir hâle getirmiştir. İslamabad’ı Gilgit ve Hunza’ya bağlayan Karakurum Karayolu, antik İpek Yolu’nun izini süren mühendislik harikası bir yoldur.
Skardu’ya artık büyük şehirlerden direkt uçuşlar yapılmakta, Hunza, Fairy Meadows ve Naltar’daki turizm tesisleri giderek gelişmektedir.
Kuzey Pakistan, yüksek dağları, eşsiz ışık koşulları ve renkli kültürel hayatıyla fotoğrafçıların ve film yapımcılarının hayal ettiği destinasyondur. Uluslararası medya, son yıllarda bölgeyi belgesellerde ve kültürel programlarda sıkça tanıtmaktadır. Sosyal medyada Hunza’nın sonbaharı, Skardu’nun kışın donmuş gölleri ve Fairy Meadows’un gün doğumu manzaraları, dünya çapında pek çok gezginin “görülmesi gereken yerler” listesine girmesine ilham vermektedir.
Kuzey Pakistan yalnızca bir seyahat noktası değil, doğanın ihtişamıyla insan sıcaklığının birleştiği bir deneyimdir. Deosai’de bir çobanla çay içmek, Hunza’da yıldızlı gökyüzü altında halk türkülerini dinlemek ya da Kalaş vadilerinde bir yerel festivale katılmak, misafir ile ev sahibi arasındaki bağı derinleştirir.
Dünya artık gerçek ve samimi seyahat deneyimleri ararken, Kuzey Pakistan kollarını gezginlere, araştırmacılara ve rüyası peşinde olanlara açmış beklemektedir. Karla kaplı dağları, billur gibi gölleri, kadim gelenekleri ve içten insanlarıyla bu bölge, yeryüzünde az rastlanır bir güzellik sunar. Buradaki yolculuk, doğa harikalarını görme isteğiyle başlar ama ömür boyu sürecek dostluklar ve anılarla sona erer.
