Afrika’da Yoksullukla Mücadele: Gelir Adaletsizliği Sorunu

Afrika kıtası yoksullukla boğuşuyor. Ancak sorun fakirlikte değil zenginlikte.

IMF’nin Nisan 2024 Dünya Ekonomik Görünümü raporuna göre, dünyanın en yoksul 10 ülkesinden 9’u Afrika’da yer alıyor.

Doğu Afrika’da bulunan Burundi, kişi başına düşen GSYH ile dünyanın en yoksul ülkesi konumunda. Aynı bölgedeki Güney Sudan ve Malavi de dünyanın en yoksul ikinci ve üçüncü ülkeleri durumunda.

Afrika’nın en zengin 4 dolar milyarderi, kıtanın yarısına denk gelen 750 milyon kişinin servetinden daha fazlasına sahip.

Oxfam’ın “Afrika’daki gelir adaletsizliği ve süper zenginlerin yükselişi” raporu, kıtada gelir adaletsizliğinin derinleştiğini gösterdi.

Rapor, 460 milyon kişinin aşırı yoksulluk sınırı altında yaşadığını ve yoksulluğun arttığını belirtiyor.

Afrika’nın en zengin dört ismi, Aliko Dangote, Johann Rupert, Nicky Oppenheimer ve Nassef Sawiris olarak sıralanıyor.

Rapora göre, bu dört kişinin serveti, kıtanın yarısına denk gelen 750 milyon kişinin toplam servetinden fazla.

Raporda, bu gelir adaletsizliğinin siyasi iradenin eksikliğinden kaynaklandığı vurgulanıyor. Zenginlere özel vergilendirme politikaları uygulanmaması eleştiriliyor.

En zengin Afrikalılardan alınacak ek vergilerin, kıtada eğitim ve elektriğe ulaşım sorunlarına çözüm olabileceği belirtiliyor.

Rapora göre, Afrika’da 2000 yılında hiç dolar milyarderi yokken bugün kıtada 23 milyarder bulunuyor.

Raporda ayrıca, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin kişisel servete yansımalarına dikkat çekiliyor. Erkeklerin sahip olduğu servetin kadınlardakinden 3 kat fazla olduğu belirtiliyor.

Rapora göre, gelir adaletsizliği sadece yoksulluğu artırmakla kalmıyor, aynı zamanda demokrasiyi zayıflatıyor ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğini derinleştiriyor.

Oxfam Afrika Direktörü Fati N’zi-Hassane, adaletsizliğin yanlış politikaların sonucu olduğunu belirterek çözümün adil vergilendirme olduğunu vurguluyor.

“Afrika çok zengin ancak bu zenginlik, yüz milyonlarca insanı en temel hizmetlerden mahrum bırakan, küçük bir seçkin grubun devasa servetler biriktirmesine olanak tanıyan çarpık bir sistem tarafından heba ediliyor.” ifadeleriyle, N’zi-Hassane çözümün zenginleri vergilendirmekte olduğunu belirtiyor.